หนึ่งในปัญหาที่หลายครอบครัวประสบพบเจอ และยิ่งมากขึ้นในช่วงการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 คงหนีไม่พ้นการที่ลูกติดเกม หรือติดอินเตอร์เน็ต ยิ่งไม่ได้ออกนอกบ้าน กิจกรรมหลักของเด็กหลายคนจึงไม่พ้นการมองจอ คำถามที่ตามมาคือ จะรู้ได้อย่างไรว่าลูกติดเกม/ อินเตอร์เน็ต และควรทำอย่างไรเมื่อเกิดปัญหานี้ขึ้น

ข้อสังเกตว่า “ลูกติดเกม/ อินเตอร์เน็ต” มีดังนี้

• ไม่สามารถควบคุมตัวเองให้เล่นในเวลาที่กำหนดได้

• หากถูกบังคับให้เลิกเล่นจะต่อต้าน หงุดหงิด ไม่พอใจอย่างรุนแรง บางคนถึงขั้นก้าวร้าว อาละวาด

• มีผลกระทบต่อหน้าที่ความรับผิดชอบ เช่น ไม่ทำการบ้าน ไม่ช่วยทำงานบ้าน เป็นต้น

• อาจมีปัญหาพฤติกรรมอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น โกหก ลักขโมย เป็นต้น

ข้อปฏิบัติเมื่อลูกติดเกม/ อินเตอร์เน็ต

• ระหว่างที่เด็กเล่น พ่อแม่ควรแสดงความห่วงใยสุขภาพด้วยการจัดไฟให้เพียงพอ จัดเก้าอี้ที่ช่วยให้นั่งในท่าที่เหมาะสม

• สร้างวินัยและความรับผิดชอบให้ลูกตั้งแต่ยังเล็ก โดยมอบหมายความรับผิดชอบ หน้าที่ให้ลูกทำบางอย่าง และตั้งกติกาที่ชัดเจน อะไรห้ามทำและอะไรทำได้แค่ไหน

• กำหนดระยะเวลาในการใช้คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ต พูดคุยทำข้อตกลงกับลูก เพื่อกำหนดระยะเวลาในการเล่นแต่ละวันว่าจะให้เล่นวันละกี่นาที โดยให้เด็กเลือกเวลาด้วยตัวเอง เป็นการฝึกวินัยเรื่องการใช้เวลาให้กับลูกไปในตัวด้วย

• ใช้มาตรการทางการเงิน โดยจำกัดและดูแลการใช้เงินของลูก

• ฟังและพูดดีต่อกัน ตั้งใจฟังลูกด้วยท่าทีที่เป็นมิตร ฟังให้จบก่อนที่จะพูด ฟังด้วยความเข้าใจ ไม่ใช้อารมณ์ ไม่ตำหนิเด็ก

• สร้างพลังใจให้ลูก เพื่อเกิดกำลังใจในการเรียนรู้ มองให้เห็นด้านดี ด้านบวกในตัวเด็ก แม้เล็กน้อย พูดชื่นชมความดีของลูกและให้ผู้อื่นรับรู้ จะทำให้ลูกรู้ว่ามีคนเห็นคุณค่า และรู้สึกมีความภาคภูมิใจในตนเอง

• หากิจกรรมอื่นให้ลูกทำ เน้นให้เด็กได้ทำกิจกรรมตามความถนัด มีใจรัก และสนุก มีความสุขแบบสร้างสรรค์

• ยิ้มแย้มแจ่มใสเสมอ เพื่อให้เกิดบรรยากาศที่ดีน่าอยู่ในครอบครัว หรืออย่างน้อยทำบรรยากาศที่แย่ให้เลวร้ายน้อยลง

• ใช้หลักการ “เริ่มต้นการเปลี่ยนแปลงที่ตัวเรา…ทันที” โดยสิ่งที่พ่อแม่ควรทำ ได้แก่

-เปลี่ยนแปลงปัจจัยลบในบ้าน เช่น ลดการใช้อารมณ์ในบ้าน การจับผิด เป็นต้น

-เพิ่มปัจจัยบวก เช่น การให้เวลา การทำกิจกรรมร่วมกัน การให้โอกาสลูกมีกิจกรรมสร้างสรรค์ทางเลือกอื่น ๆ เป็นต้น

-เปลี่ยนแปลงวิธีการ เช่น เปลี่ยนจากการตำหนิตลอด เป็นชื่นชม ลดการบ่น การใช้อารมณ์ตลอดเวลา เป็นฟังลูกมากขึ้น

ที่สำคัญ พ่อแม่ ผู้ปกครอง อย่าลืมสอดส่อง เกมที่ลูกเล่น เป็นเกมที่ก้าวร้าว หรือหนักไปทางเรื่องเพศหรือไม่ จะได้หาทางป้องกันและแก้ไขได้ทันท่วงที