“แผลผ่าตัด” เป็นแผลที่ต้องได้รับการเอาใจใส่อย่างใกล้ชิด เพราะหากดูแลไม่ดีพออาจทำให้แผลหายช้า หรืออาจเกิดภาวะแทรกซ้อนซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อผู้ป่วยได้ ฉะนั้นหากสมาชิกในครอบครัวต้องผ่าตัด สมาชิกที่เหลือควรเตรียมความพร้อมเพื่อดูแลอย่างถูกวิธี เพื่อให้ผู้ป่วยสุขภาพกายและใจแข็งแรงในเร็ววัน
หลังจากผ่าตัดเรียบร้อยแล้ว แพทย์จะแนะนำเรื่องการดูแลรักษาแผลควบคู่ไปกับการพักฟื้น เพื่อให้แผลหายดีตามระยะเวลาที่เหมาะสม เป็นหน้าที่ของผู้ป่วยและสมาชิกในครอบครัวที่จะพูดคุยกับแพทย์เพื่อให้เกิดความเข้าใจในวิธีปฏิบัติตัวรวมถึงวิธีดูแลแผลผ่าตัดต่างๆ ควรสอบถามขั้นตอนต่างๆ อย่างละเอียดและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
6 วิธีดูแลแผลผ่าตัดที่ดี
- แกะพลาสเตอร์ปิดแผลออกตามกำหนด ในบางกรณีแพทย์อาจติดพลาสเตอร์เพื่อป้องกันแผลติดเชื้อจากสิ่งสกปรก โดยจะพิจารณาจากบริเวณที่มีแผลผ่าตัดหรือความรุนแรงของแผล
- ดูแลแผลให้แห้งอยู่เสมอ ในช่วง 24 ชั่วโมงแรกหลังจากผ่าตัด ผู้ป่วยต้องไม่ให้แผลสัมผัสน้ำ แพทย์อาจให้อาบน้ำได้ในวันที่ 2 แต่ต้องติดพลาสเตอร์ป้องกันไว้ และใช้ผ้าเช็ดตัวซับบริเวณแผลผ่าตัดให้แห้งหลังอาบน้ำทุกครั้งเพื่อไม่ให้อับชื้น รวมถึงล้างมือก่อนสัมผัสกับแผลทุกครั้ง เพื่อลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
- ผู้ป่วยส่วนใหญ่อาจตัดไหมได้ในช่วงระหว่าง 3 วัน-3 สัปดาห์หลังการผ่าตัด ขึ้นอยู่กับการสมานตัวของแผล หลังจากตัดไหมแล้ว แพทย์อาจให้ผู้ป่วยติดเทปหรือพลาสเตอร์บริเวณแผลต่อไปอีก 3-7 วัน จึงจะแกะออกได้
- เพื่อป้องกันการเกิดรอยแผลเป็น ควรใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลแผลหลังผ่าตัด เช่น ฮีรูสการ์ ซิลิโคน โปร ตั้งแต่ระยะเริ่มแรกของแผลเป็น เช่น แผลเป็นใหม่ (เกิดขึ้นภายใน 3 เดือน) และเริ่มใช้ทันที เมื่อแผลหายและปิดสนิทดีแล้ว จะช่วยให้รอยแผลเป็นแลดูสีจางลง แผลเป็นอ่อนนุ่มขึ้น และลดเลือนรอยแผลเป็น
- หลีกเลี่ยงการยกของ การออกกำลังกาย หรือการทำกิจกรรมที่ก่อให้เกิดแรงดันที่แผลในช่วงเดือนแรกหลังผ่าตัด ซึ่งอาจทำให้แผลหายช้าลงหรือปริออกได้ ควรรอให้แผลสมานตัวและหายดีเสียก่อน
นอกจากดูแลเรื่องแผลแล้ว สมาชิกในครอบครัวควรใส่ใจเรื่องอาหารการกินของผู้ป่วย เพราะการกินอาหารที่ดีจะช่วยสมานแผลให้หายเร็วขึ้นได้ เช่น เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน ข้าวกล้องไม่ขัดสี ผักผลไม้ต่างๆ
