ท่ามกลางการแพร่ระบาดของโควิดที่ยังคงเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญระดับโลก ปัจจุบันประเทศไทยมีการใช้ยาต้านไวรัสรักษาผู้ป่วยโควิด ได้แก่ ยาฟาวิพิราเวียร์ ยาเรมเดซิเวียร์ ยาโมลนูพิราเวียร์ ล่าสุดยาตัวใหม่ที่กำลังนำมาใช้ คือ ยาแพ็กซ์โลวิด โดยนำเข้ามาใช้รักษาโควิดโดยตรง ไม่ใช่เป็นเพียงยาต้านไวรัสทั่วไป
“แพ็กซ์โลวิด” (Paxlovid) เป็นยาต้านไวรัสที่ใช้สำหรับรักษาโรคโควิด-19 ในผู้ป่วยที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไปที่ไม่ต้องการออกซิเจนเสริม และเป็นผู้ที่มีความเสี่ยงสูงต่อการลุกลามไปเป็นโรคโควิด-19 ที่มีอาการรุนแรง โดยแพ็กซ์โลวิดออกฤทธิ์ยับยั้งการเพิ่มจำนวนของเชื้อไวรัสในเซลล์ (โรคโควิด-19 เกิดจากเชื้อไวรัส) และการยับยั้งนี้ได้หยุดการเพิ่มจำนวนของเชื้อไวรัสในร่างกาย ซึ่งช่วยให้ร่างกายของผู้ป่วยสามารถต่อสู้กับการติดเชื้อไวรัส และอาจช่วยให้มีอาการดีขึ้นได้เร็วยิ่งขึ้น
ส่วนประกอบในยาแพ็กซ์โลวิด มีดังนี้
– ตัวยาสำคัญในยานี้คือ เนอร์มาเทรลเวียร์ และริโทนาเวียร์ โดย เนอร์มาเทรลเวียร์ เป็นตัวยาสำคัญที่ต้านเชื้อไวรัสที่เป็นสาเหตุของโรคโควิด-19 ส่วนริโทนาเวียร์ช่วยให้ผลการรักษาของ เนอร์มาเทรลเวียร์ ยาวนานขึ้น
– ยาเม็ดเคลือบฟิล์ม เนอร์มาเทรลเวียร์ สีชมพูแต่ละเม็ดประกอบไปด้วย เนอร์มาเทรลเวียร์ ขนาด 150 มิลลิกรัม
– ยาเม็ดเคลือบฟิล์มริโทนาเวียร์ สีขาวถึงสีขาวออกเหลืองอ่อนแต่ละเม็ดประกอบไปด้วยริโทนาเวียร์ ขนาด 100 มิลลิกรัม
– ส่วนประกอบอื่น ๆ ใน เนอร์มาเทรลเวียร์ คือ ไมโครคริสตัลไลน์เซลลูโลส แลคโตสโมโนไฮเดรต (ดูหัวข้อ 2 ‘แพ็กซ์โลวิดมีส่วนประกอบของแลคโตส’) ครอสคาร์เมลลอสโซเดียม คอลลอยดัลซิลิคอนไดออกไซด์ และโซเดียมสเตียริลฟูมาเรต สารเคลือบฟิล์มมีส่วนประกอบของไฮโพรเมลโลส ไทเทเนียมไดออกไซด์ มาโครกอล และไอรอนออกไซด์ สีแดง
– ส่วนประกอบอื่น ๆ ในริโทนาเวียร์คือ โคโพวิโดน ซอร์บิแทนลอเรท ซิลิกาคอลลอยดัลแอนไฮดรัส แคลเซียมไฮโดรเจนฟอสเฟตแอนไฮดรัส และโซเดียมสเตียริลฟูมาเรต สารเคลือบฟิล์มมีส่วนประกอบของไฮโพรเมลโลส ไทเทเนียมไดออกไซด์ มาโครกอล ไฮดรอกซีโพรพิลเซลลูโลส ทัลก์ ซิลิกาคอลลอยดัลแอนไฮดรัส และพอลิซอร์เบท 80
แพ็กซ์โลวิดใช้ในผู้ใหญ่ที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไปที่เป็นโรคโควิด-19 ที่มีอาการเล็กน้อยถึงปานกลาง ยานี้ใช้ในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงต่อการลุกลามไปเป็นโรคโควิด-19 ที่มีอาการรุนแรง รวมถึงการเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาลหรือการเสียชีวิตเท่านั้น ที่สำคัญ ไม่ให้ใช้แพ็กซ์โลวิดติดต่อกันเป็นเวลานานกว่า 5 วันเนื่องจากยังไม่มีการศึกษาถึงความปลอดภัยและประสิทธิภาพของยาในกรณีใช้ยานานกว่านี้
ห้ามให้ยาแพ็กซ์โลวิดแก่เด็กและวัยรุ่นที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี เพราะยังไม่มีการศึกษาการใช้ยาแพ็กซ์โลวิดในเด็กและวัยรุ่น นอกจากนี้ยังรวมถึง สตรีมีครรภ์ สตรีระหว่างให้นมบุตร และการเจริญพันธุ์ ไม่แนะนำให้ใช้แพ็กซ์โลวิดในระหว่างการตั้งครรภ์ เนื่องจากมีข้อมูลไม่เพียงพอที่จะทำให้แน่ใจว่าแพ็กซ์โลวิดปลอดภัยสำหรับใช้ในสตรีมีครรภ์ และยังไม่ทราบว่าแพ็กซ์โลวิดจะเป็นอันตรายต่อเด็กในระหว่างที่มีการกำลังตั้งครรภ์หรือไม่
เช่นเดียวกับยาทุกชนิด ยานี้สามารถก่อให้เกิดผลข้างเคียงต่าง ๆ ได้ เช่น ท้องเสีย อาเจียน การรับรสชาติเปลี่ยนไป แต่ไม่ได้เกิดขึ้นในทุกราย ดังนั้น หากประสบผลข้างเคียงใด ๆ จากการใช้แพ็กซ์โลวิดควรปรึกษาแพทย์
