“โรคทริคิโนซิส” (Trichinosis)

เป็นโรคที่ติดต่อจากสัตว์ถึงคน พยาธิตัวกลมที่ทำให้เกิดโรคนี้ คือ ทริคิเนลล่า สไปราลิส (Trichinellaspiralis) พบได้มากสุด ในสัตว์กินเนื้อที่เป็นสัตว์ป่า เช่น หมูป่า รองลงมาเป็นสัตว์ที่ใช้ฟันแทะ เช่น หนู กระรอก นอกจากนี้ยังพบได้ในสัตว์ที่เลี้ยงลูกด้วยนม อาการในคนแตกต่างกันมากขึ้นกับจำนวนตัวอ่อนที่รับประทานเข้าไป

“โรคทริคิโนซิส” ถือเป็นโรคที่มีความรุนแรงและอันตราย (อาจเป็นการติดเชื้อโดยไม่ปรากฏอาการหรือรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต) สามารถติดต่อกันได้ง่าย หากเกิดการติดต่ออาจทำให้เกิดการเสียชีวิตได้ ดังนั้น จึงควรแจ้งความต่อเจ้าพนักงานสาธารณสุขหรือพนักงานเจ้าหน้าที่ ไว้เพื่อเป็นการระวังไว้ก่อน โดยโรคติดต่อที่ต้องแจ้งความนั้นปัจจุบัน (ณ วันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2559) มีทั้งหมด 23 โรค

“โรคทริคิโนซิส” ติดต่อโดยการกินเนื้อสัตว์ที่มีพยาธิตัวอ่อน โดยปรุงดิบๆ ดิบๆสุกๆ หรือสุกไม่เพียงพอ เช่น ลาบ แหนม ถุงซีสต์หุ้มตัวอ่อนจะถูกย่อยที่กระเพาะอาหาร ตัวอ่อนจะเข้าไปฝังตัวในเซลล์ผนังลำไส้เล็กแล้วเจริญเติบโตเป็นตัวแก่ภายใน 2 วัน ตัวอ่อนจะไชเข้าท่อน้ำเหลือง และหลอดเลือดฝอย เข้าสู่กระแสเลือดแล้วกระจายไปทั่วร่างกาย ไปฝังตัวตามกล้ามเนื้อลาย เช่น กล้ามเนื้อกระบังลม น่อง ซี่โครง และแขน

“โรคทริคิโนซิส”แบ่งอาการได้ 3 ระยะ คือ

ระยะที่ 1 : อาจเกิดอาการภายใน 18 ชั่วโมงหลังจากรับประทานอาหารที่มีพยาธิตัวอ่อน ระยะนี้มักกินเวลาประมาณ 1 สัปดาห์ ผู้ป่วยจะแสดงอาการของโรคทางเดินอาหาร ได้แก่ ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเดิน

ระยะที่ 2 : พบในสัปดาห์ที่ 2-6 เป็นระยะที่พยาธิตัวอ่อนแพร่กระจายไปทั่วร่างกายตามกล้ามเนื้อลาย ผู้ป่วยจะมีไข้สูง เปลือกตาบวม ตาแดง เลือดออกใต้เยื่อตา กลัวแสง ปวดตามกล้ามเนื้อ หายใจลำบาก กลืนหรือพูดลำบาก บางรายอาจมีกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบหรือปอดอักเสบในสัปดาห์ที่ 4-8 ซึ่งอาจรุนแรงถึงแก่ชีวิต

ระยะที่ 3 : จะมีการสร้างถุงหุ้มพยาธิตัวอ่อน ผู้ป่วยจะดีขึ้น แต่อาจปวดตามกล้ามเนื้อและอ่อนเพลียไปอีกระยะหนึ่ง

การรักษา “โรคทริคิโนซิส” ในคนประกอบด้วยการทำลายพยาธิตัวแก่ และการทำลายพยาธิตัวอ่อนในลำไส้ และตัวอ่อนในกล้ามเนื้อที่ยังไม่มีซิสต์หุ้ม และตัวอ่อนที่มีซิสต์หุ้มแล้ว

ทั้งนี้หากสงสัยว่าป่วยด้วยโรคนี้ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรีบทำการรักษาก่อนลุกลามจนเกิดอันตรายทั้งต่อตนเองและคนรอบข้าง