คุณแม่มือใหม่ส่วนใหญ่พอรู้ว่าตั้งท้องก็มักจะมัวแต่ตื่นเต้น กังวล ทำอะไรไม่ถูก ในช่วงไตรมาสแรกหรือ 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์ผ่านไปเร็วมากนะคะ แน่นอนค่ะ สิ่งแรกที่คุณแม่ให้ความสำคัญคือเรื่องของอาหารการกิน แต่เดี๋ยวก่อน!! คุณแม่มือใหม่สมัยนี้นอกจากห่วงสุขภาพของลูกน้อยในครรภ์แล้ว อย่าละเลยดูแล ‘ตั้งรับ’ ผลข้างเคียงจากการ ‘ตั้งท้อง’ ที่จะตามมาไว้แต่เนิ่นๆ ด้วยค่ะ
น้ำหนักตัว
คุณแม่ตั้งครรภ์ควรมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นตลอดการตั้งครรภ์ เฉลี่ยอยู่ที่ 10 กิโลกรัมเท่านั้น หากน้อยเกินไปก็อาจเกิดความผิดปกติกับลูกน้อย และหากมากเกินไปก็อาจจะส่งผลต่อคุณแม่หลายประการ ไม่ว่าจะเป็นเหนื่อยง่าย ปวดเมื่อยตามร่างกายมาก ปวดหลัง เส้นเลือดขอด ไม่คล่องตัว เกิดภาวะแทรกซ้อน เช่นเบาหวาน คลอดยากหรือแผลผ่าคลอดประสานกันยาก ยิ่งผิวหนังเกิดการขยายตัวมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งเกิดการแตกลายและเกิดการย้อยยาน กลับเข้าสู่สภาพก่อนตั้งครรภ์ได้ยากเมื่อคุณแม่คลอดลูกแล้ว ทางที่ดีช่วงตั้งครรภ์คุณแม่ก็ควรรักษาน้ำหนักด้วยเช่นกัน อย่าหาขออ้างกินไม่ยั้งในช่วงตั้งครรภ์นะคะ
ปากและฟัน
ถือเป็นเรื่องสำคัญลำดับต้นๆ ที่ต้องดูแลเมื่อเริ่มตั้งครรภ์เลยทีเดียว เพราะระหว่างการตั้งครรภ์ร่างกายมีการปรับเปลี่ยนฮอร์โมนและดึงแคลเซียมในร่างกายเราไปใช้สร้างกระดูกและฟันให้กับลูกน้อยเช่นกัน คุณแม่จึงมีโอกาสฟันผุและเหงือกอักเสบได้ง่าย นอกจากจะรับประทานอาหารและเสริมโฟลิกให้เหมาะสมตามสัดส่วนที่แพทย์สั่งแล้ว การดูแลช่องปากและฟันให้สะอาดแข็งแรงอยู่เสมอจึงเป็นสิ่งที่ละเลยไม่ได้เป็นอันขาดค่ะ
เต้านม
คุณแม่ควรดูแลทำความสะอาดเต้านมให้ถูกวิธี เมื่อเต้านมเริ่มขยายขึ้นในแต่ละช่วงก็ควรปรับเปลี่ยนบราให้พอดีกันขนาด นวดในขณะอาบน้ำให้เลือดไหลเวียนได้ดี กระตุ้นการสร้างน้ำนม เพื่อเตรียมพร้อมหลังคลอดจะได้สามารถให้นมลูกน้อยได้ทันที ไม่เจ็บคัดหรือเกิดการอักเสบทำให้เจ็บปวดทรมานทั้งร่างกายคุณแม่ แล้วยังต้องเสียใจที่ให้นมแม่แก่ลูกน้อยไม่ได้เต็มที่ค่ะ
รอยแตกลาย
รอยแตกลายที่เกิดขึ้นบริเวณต่างๆ ทั้งแขน ขา หน้าอก สะโพก ก้น และโดยเฉพาะหน้าท้อง ใครจะเป็นมากเป็นน้อย เบื้องต้นเลยคงอยู่ที่ลักษณะผิวพรรณของแต่ละคน แต่การเตรียมพร้อมและดูแลรักษาแต่เนิ่นๆ ก็มีผลไม่แพ้กันนะคะ เริ่มจากการรักษาน้ำหนักให้ขึ้นแบบค่อยเป็นค่อยไปตามความเหมาะ หากขึ้นพรวดพราดทีละมากๆ ผิวหนังก็ยิ่งยืดยิ่งแตกง่าย และมักมีอาการคันร่วมด้วย ต่อมาสิ่งที่ขาดไม่ได้เลยคือ ครีมทาผิวหรือโลชั่น ที่แนะนำให้คุณแม่ขาทั้งหลายเริ่มละเลงกันได้ตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์จนหลังคลอดอย่าให้ขาดเชียวค่ะ ส่วนการออกกำลังกายก็ช่วยกระชับการเนื้อไม่ให้หย่อนคล้อยง่ายได้เช่นกัน แต่ไม่ควรหักโหมนะคะ
รอยคล้ำ
เกิดมากเกิดน้อยแตกต่างกันไปตามแต่ละบุคคล เกิดได้ทั้งข้อพับ รักแร้ ขาหนับ คอ บางคนมีติ่งเนื้อสีน้ำตาลร่วมด้วย ก่อนอื่นคุณแม่ต้องทำความเข้าใจก่อนว่าสิ่งเหล่านี้เป็นผลพวงจากการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน ไม่ใช่เกิดจากการสกปรกหมักหมม อย่าขัดถูจนเกิดการอักเสบจะยิ่งทำให้เกิดรอยแผลเป็นและรอยดำ แต่ควรดูแลรักษาความสะอาดอย่างสม่ำเสมอโดยเฉพาะในจุดอับชื้น รอยคล้ำต่างๆ จะค่อยๆ จางลงไปเองเมื่อหลังคลอดค่ะ
รู้อย่างนี้แล้วก็รีบ ‘ตั้งรับ’ กันตั้งแต่เริ่ง ‘ตั้งท้อง’ เลยนะคะ คุณแม่ขา