“ทารกแรกเกิด” คือ ทารกที่มีอายุตั้งแต่แรกเกิดถึง 28 วัน ซึ่งเป็นช่วงที่มีการปรับตัวอย่างมาก จากสภาพแวดล้อมจากบรรยากาศที่อบอุ่นในครรภ์มารดา ออกมาสู่สิ่งแวดล้อมภายนอก จึงเป็นช่วงที่ต้องการการดูแลอย่างใกล้ชิดเป็นพิเศษ พ่อแม่ควรสังเกตอาการผิดปกติของเบบี๋ เพื่อแก้ไขก่อนสายเกินแก้นะคะ
ข้อมูลจากหนังสือคู่มือมารดาหลังคลอดหรือการดูแลทารก กรมอนามัย ระบุว่า การสังเกตอาการผิดปกติของทารกแรกเกิดและการแก้ไข มีดังนี้
- “ไข้” ทารกจะมีอาการผิวหนังอุ่น/ร้อน ร้องกวน งอแง ไม่ควรห่อผ้าหนา ควรใส่เสื้อและกางเกงให้ลูก และเช็ดตัวด้วยน้ำอุ่น กระตุ้นให้ดูดนมมารดาทุก 2 ชั่วโมง ถ้าหากพบว่าทารกมีไข้สูง กระสับกระส่ายร่วมกับมีอาการซึม ไม่ยอมดูดนม ให้รีบนำมาพบแพทย์
- “อาการตัวเย็น” ทารกจะมีผิวหนังเย็น ซีดหรือคล้ำ ซึมไม่ดูดนม หายใจเร็ว ถ้าทารกตัวเย็นให้ห่อตัวด้วยผ้าหนาๆ ปรับอุณหภูมิห้องให้เหมาะสม แล้วให้รีบนำมาพบแพทย์
- “อาการตัวเหลือง” เป็นลักษณะที่ผิวหนังทารกมีสีเหลือง ที่มักพบได้ใน 2-3 วันแรกหลังเกิด สังเกตจากการดูที่ตา และผิวหนัง ถ้าไม่เหลืองมากจะไม่มีอันตราย ถ้าพบว่าตัวเหลืองมาก มองเห็นได้ชัด และเด็กมีอาการซึมลง ไม่ค่อยดูดนม ให้รีบนำมาพบแพทย์จะได้รับการรักษาโดยการส่องไฟ เพื่อให้มีการขับสารตัวเหลืองออกมาทางอุจจาระและปัสสาวะ
- “การสำรอกหรืออาเจียน” การแหวะนมเล็กๆ น้อยๆ เป็นภาวะปกติของทารกแรกเกิด เนื่องจากหูรูดของกระเพาะอาหารยังทำงานได้ไม่ดี ทำให้หูปิดไม่สนิท แต่ถ้ามีอาการสำรอกและพบว่าปลายมือ ปลายเท้าเย็น ให้รีบนำมาพบแพทย์
- “อุจจาระ” ของทารกที่ดูดนมแม่จะมีลักษณะ ค่อนข้างเละๆ สีเหลือง เนื้อละเอียด หลังจากการถ่ายขี้เทาใน 2-3 วันแรก เด็กบางคนยิ่งดูดนมแม่บ่อยยิ่งถ่ายบ่อย ถ้าเด็กดูปกติไม่ซึม น้ำหนักเพิ่มขึ้น หรือร่างกายเจริญเติบโตดี ถือว่าเป็นสิ่งปกติ สำหรับทารกที่ได้รับนมผสม อุจจาระมักจะแข็ง และมีจำนวนมาก หลังการถ่ายอุจจาระหรือปัสสาวะ ให้ทำความสะอาดก้นและอวัยวะสืบพันธุ์ และเปลี่ยนผ้าอ้อมทุกครั้ง
- “เยื่อบุบตาอักเสบ” น้ำตาไหลหรือมีขี้ตามาก ให้นำลูกมาพบแพทย์
- “สะดืออักเสบ” บวม แดง หรือมีหนอง และมีกลิ่นเหม็น ให้นำลูกมาพบแพทย์
- “ผื่นแดง” หรือรอยถลอกตามร่างกาย โดยเฉพาะบริเวณก้น ให้นำลูกมาพบแพทย์
ปิดท้ายด้วย “ภาวะสะอึก” อาจพบได้ในทารกปกติ วิธีแก้ไขหรือบรรเทาอาการดังกล่าวทำได้โดย หลังเบบี๋ดูดนมมารดา ให้อุ้มเรอในท่าปกติ หรืออาจลดปริมาณนมในแต่ละมื้อ แต่ให้บ่อยครั้งขึ้นค่ะ