เมื่อเราพูดถึง “การวางแผนครอบครัว” คนส่วนใหญ่มักโฟกัสไปที่เรื่อง “การคุมกำเนิด” เพียงอย่างเดียว ทั้งที่ความจริงแล้ว ยังหมายความรวมถึง “การวางแผนมีลูก” ด้วย ฉะนั้น การวางแผนครอบครัวจึงต้องมองให้รอบด้าน ทั้งนี้ การวางแผนครอบครัวที่ดีย่อมช่วยส่งเสริมสุขภาพของสตรี เด็ก ครอบครัว และชุมชน

การวางแผนครอบครัว จะลดอัตราการตายและส่งเสริมสุขภาพของสตรี เด็ก ครอบครัว และชุมชน แบบนี้ค่ะ

1.สุขภาพของสตรี

การใช้วิธีคุมกำเนิดต่างๆ ทำให้สตรีมีเวลาเตรียมร่างกายและจิตใจพร้อมที่จะเป็นแม่ ไม่มีความเครียดจากการมีลูกถี่ จะช่วยให้สุขภาพอนามัยแม่และเด็กดีขึ้น โดยการลดการตายและอัตราทุพพลภาพของมารดา และส่งเสริมสุขภาพของสตรี โดยการป้องกันการตั้งครรภ์ไม่ปรารถนา ลดการทำแท้งไม่ปลอดภัย

ผลที่เกิดขึ้นโดยตรงก็คือ การป้องกันการตั้งครรภ์เสี่ยงสูง ซึ่งได้แก่กรณีที่มารดาอายุน้อยเกินไป อายุมากเกินไป มีบุตรถี่เกินไป มีบุตรมากเกินไป และมีโรคประจำตัว นอกจากนี้ วิธีคุมกำเนิดบางวิธี จะช่วยลดความเสี่ยงในการรับและแพร่กระจายของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และโรคเอดส์ ได้อีกด้วย

2.สุขภาพของเด็ก

ถ้าสตรีตั้งครรภ์เมื่อพร้อมเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ รวมทั้งเว้นระยะการมีบุตร จะช่วยลดอัตราการตาย และอัตราทุพพลภาพของเด็กลงได้มาก ถ้าสามารถกระจายการบริการคุมกำเนิดไปยังคู่สมรสที่ต้องการหลีกเลี่ยงการตั้งครรภ์ จะสามารถลดการตายของทารกและเด็กทั่วโลกใน 5 ขวบปีแรกลงได้

การเว้นระยะการมีบุตรให้ห่างกันอย่างน้อย 18 เดือน โดยเฉพาะในมารดาวัยรุ่น และมารดาที่มีบุตรมากเกินกว่า 4 คน จะช่วยลดการคลอดก่อนกำหนดและทารกน้ำหนักแรกเกิดน้อย ซึ่งเป็น 2 สาเหตุที่สำคัญของการตายของทารก การมีบุตรถี่ นอกจากมีผลโดยตรงต่อบุตรที่เกิดใหม่แล้ว ยังมีผลต่อการดูแลและสุขภาพของบุตรคนก่อนอีกด้วย

3.สุขภาพของครอบครัว

การที่ครอบครัวมีบุตรห่าง มีบุตรน้อย จะช่วยลดปัญหาทางด้านเศรษฐกิจของครอบครัว ลดความเครียดในครอบครัว สามารถเลี้ยงดูบุตรที่มีอยู่ได้อย่างดี ให้มีการศึกษาที่ดี การวางแผนครอบครัวช่วยยกสถานภาพของสตรีในกิจกรรมการศึกษา เศรษฐกิจและสังคม มีโอกาสพัฒนาคุณภาพชีวิตของบุคคลในครอบครัว และในทางกลับกันการส่งเสริมสถานภาพของสตรี ก็จะช่วยให้สตรียอมรับและใช้วิธีคุมกำเนิดต่างๆ มากขึ้น

นอกจากนี้ การวางแผนครอบครัวอย่างเหมาะสม จะช่วยลดอัตราการเจริญพันธุ์ของชุมชน ซึ่งจะทำให้การพัฒนาชุมชนดีขึ้น ไม่ต้องแย่งกันอยู่แย่งกันใช้ และสมาชิกในชุมชนก็จะได้รับสวัสดิการสังคมที่ดีขึ้นค่ะ