เด็กทารกส่วนใหญ่จะเริ่มคลานเมื่ออายุประมาณ 6-10 เดือน แต่เด็กบางคนอาจเริ่มคลานช้าหรือเร็วกว่าช่วงเวลาดังกล่าวได้ หรือบางคนอาจไม่คลานแต่พัฒนาเป็นการหัดเดินเลยก็มี ทั้งนี้ก็เนื่องมาจากเด็กแต่ละคนนั้นมีพัฒนาการและความพร้อมของร่างกายที่แตกต่างกันนั่นเองค่ะ
ข้อสังเกตเมื่อลูกจะเริ่มหัดคลาน:
- ลูกน้อยจะสามารถนั่งได้ด้วยตนเองโดยที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องช่วยประคอง
- ศีรษะของลูกตั้งตรงและสามารถมองไปรอบๆได้
- กล้ามเนื้อแขน-ขาและหลังของลูกมีความแข็งแรงพอในการช่วยพยุงตัวเองได้
- ช่วงแรกนี้ลูกจะเริ่มเรียนรู้จากการเปลี่ยนจากท่านั่งไปเป็นท่าการทรงตัวในท่าคลาน
- ลูกจะเรียนรู้ในการกลิ้งตัวไปด้านหน้า ด้านหลังหรือด้านข้าง และการกลับมาอยู่ในท่านั่งได้เหมือนเดิม
ลูกคลานอย่างไร:
- เมื่อลูกน้อยอายุประมาณ 9-10 เดือน ซึ่งเป็นช่วงที่ลูกสามารถทรงตัวและควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายได้ดีขึ้นแล้ว ลูกน้อยก็จะเริ่มเรียนรู้การเคลื่อนที่ไปในทิศทางต่างๆ ด้วยการคลาน นอกจากนี้ลูกจะเริ่มเรียนรู้การคลานแบบ “cross-crawling” คือการใช้มือและขา (หรือเข่า) คนละข้างเคลื่อนที่สลับกันไปในการเคลื่อนที่ไปข้างหน้าแทนการใช้มือและขา (หรือเข่า) ข้างเดียวกันอย่างในช่วงแรกๆ
นอกจากท่าคลานที่เราคุ้นเคยกันแล้ว ยังมีท่าทางอื่นๆ ที่บ่งบอกว่าลูกกำลังเริ่มเรียนรู้การเคลื่อนที่ไปรอบๆ เช่น
- การคลานโดยใช้มือและเท้าทั้งสองข้าง
- การคลานโดยใช้แขนและลำตัว (ท่าทางจะเหมือนกับการคลานต่ำของทหาร)
- การเคลื่อนที่ไปรอบๆ โดยใช้ก้น และใช้มือหรือเท้าช่วยพยุงตัว
คุณพ่อคุณแม่สามารถช่วยเสริมสร้างพัฒนาการของลูกได้ โดยใช้ของเล่นหลอกล่อให้ลูกน้อยคลานไปหา หรืออาจสร้างอุปสรรคเล็กๆ น้อยๆ ระหว่างทางที่ลูกคลาน เช่น การนำหมอน, กล่องหรือตุ๊กตามาวางขวางไว้เพื่อให้ลูกฝึกปีนข้ามและฝึกทักษะในการแก้ปัญหาได้อีกด้วยค่ะ
