เจลแอลกอฮอล์หรือสเปรย์แอลกอฮอล์ ถือเป็นไอเท็มที่ขาดไม่ได้ในช่วงเวลานี้ แทบทุกคนต้องพกติดกระเป๋าหรือติดไว้ในบ้านสำหรับใช้ฆ่าเชื้อโควิดความที่โรคโควิด-19 อันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้ ทำให้หลายคนกลัวติดโรคนี้มากจนนำไปสู่การใช้เจลแอลกอฮอล์หรือสเปรย์แอลกอฮอล์แบบพลาด ๆ โดยไม่รู้ตัว
รวมเรื่องน่ารู้เกี่ยวกับเจลแอลกอฮอล์และสเปรย์แอลกอฮอล์
1. แอลกอฮอล์ตามท้องตลาดที่นิยมขายกันทั่วไปจะมี 2 ชนิด คือ เมทิลแอลกอฮอล์และเอทิลแอลกอฮอล์ โดยเอทิลแอลกอฮอล์สามารถใช้กับร่างกายมนุษย์ได้ เช่น ผสมในยาที่ใช้กิน ผสมในสุราหรือเครื่องดื่มประเภทของมึนเมาหรือใช้ทาภายนอกร่างกาย เช่น ล้างแผล ผ้าเย็น สเปรย์ เป็นต้น ส่วนเมทิลแอลกอฮอล์ เป็นแอลกอฮอล์ชนิดมีพิษ ใช้สำหรับอุตสาหกรรมต่าง ๆ เช่น ใช้เป็นเชื้อเพลิงจุดให้แสงสว่าง แต่ห้ามใช้กับร่างกายมนุษย์เด็ดขาด ซึ่งคุณสมบัติของแอลกอฮอล์แต่ละชนิดไม่สามารถนำมาใช้แทนกันได้ เพราะจะทำให้ผู้บริโภคได้รับอันตราย เช่น ตาบอดหรือในบางรายอาจเสียชีวิตได้
2. แอลกอฮอล์ฟู้ดเกรดไม่ได้ใช้เพื่อการกินโดยตรง แต่มักใช้ในการผลิตอุตสาหกรรมประเภทเวชสำอาง อาหาร รวมถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และส่วนมากจะมีความเข้มข้นน้อยกว่า 70 เปอร์เซ็นต์ จึงไม่สามารถฆ่าเชื้อโรคได้ ซึ่งจากข้อมูลขององค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริการะบุว่า ความเสี่ยงจากการติดเชื้อผ่านทางอาหารและภาชนะบรรจุอาหารนั้นมีค่อนข้างต่ำ ดังนั้น เพื่อความปลอดภัยไม่ควรนำแอลกอฮอล์ฟู้ดเกรดไปฉีดอาหาร แนะนำให้กินอาหารสดใหม่ ปรุงสุกด้วยความร้อนอุณหภูมิ 70 องศาเซลเซียสขึ้นไป นาน 5 นาที ใช้ช้อนกลางส่วนตัว
3. การใช้เจลแอลกอฮอล์ทำความสะอาดมือบ่อย ๆ อาจมีผลกระทบต่อผิวหนัง เพราะขณะที่แอลกอฮอล์ระเหยจะดูดความร้อนบริเวณผิวหนังออกไปทำให้รู้สึกเย็น ถ้าใช้บ่อย ๆ ผิวหนังบริเวณนั้นจะแห้ง ในบางรายอาจเกิดอาการแพ้เจลแอลกอฮอล์ ซึ่งมักจะอาการเฉพาะที่และไม่รุนแรง เช่น ผิวแห้ง แตก มีขุย มีผื่นแดงคัน โดยอาจจะเกิดจากผลของแอลกอฮอล์โดยตรงหรือแพ้ส่วนผสมอื่น ๆ เช่น น้ำหอม เป็นต้น หากกังวลว่าผิวจะแพ้หรือไม่ แนะนำให้ทดสอบด้วยการทาบริเวณผิวหนังใต้ท้องแขนด้านในทิ้งไว้ประมาณ 24 ชั่วโมงก่อน หากไม่มีอาการผิดปกติ จึงสามารถนำมาใช้ได้
4. ควรใช้เจลแอลกอฮอล์เฉพาะมือเท่านั้น ห้ามสัมผัสหรือเช็ดล้างบริเวณเนื้อเยื่ออ่อน เช่น ใบหน้าและดวงตาโดยเด็ดขาด ไม่เปิดฝาทิ้งไว้ ไม่เก็บในที่มีแสงแดดส่องถึง ไม่เก็บไว้ในรถ เพราะจะทำให้แอลกอฮอล์ระเหยและเสื่อมสภาพ
5. การสังเกตว่าเจลแอลกอฮอล์นั้นเป็นแอลกอฮอล์ปลอมหรือไม่ จะต้องตรวจสอบอัตราส่วนของแอลกอฮอล์ที่ผสมในเจลล้างมือว่ามีสัดส่วนที่มากกว่า 70% หรือไม่ ซึ่งต้องส่งให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องตรวจเท่านั้น สำหรับบุคคลทั่วไปให้ดูจากฉลากของผลิตภัณฑ์จากผู้ผลิตที่มีความน่าเชื่อถือ
ย้ำอีกครั้งว่าหลักการใช้เจลแอลกอฮอล์อย่างถูกต้อง คือ ใช้เฉพาะเมื่อจำเป็นเพื่อทำความสะอาดมือในช่วงเวลาที่ไม่สามารถหาสบู่และน้ำเปล่าได้ วิธีที่ถูกต้องที่สุดคือการล้างมือและฟอกสบู่เป็นเวลา 20 วินาทีขึ้นไป
