“น้ำคร่ำ”

ทำหน้าที่เป็นเกราะป้องกันทารกและป้องกันสายสะดือไม่ให้ถูกกด ทำให้ทารกมีพื้นที่ในการขยับไปมาเพื่อเสริมสร้างระบบกระดูกและกล้ามเนื้อให้เติบโต รวมถึงประโยชน์อีกมากมายหากมีในปริมาณที่เหมาะสม แต่หากคุณแม่ท้องมีภาวะน้ำคร่ำมาก ย่อมไม่ส่งผลดีทั้งกับตัวคุณแม่ รวมถึงเบบี๋ในครรภ์ด้วยค่ะ

ปกติน้ำคร่ำจะมีปริมาตร 30 ซีซี ที่อายุครรภ์ 10 สัปดาห์ เพิ่มเป็น 200 ซีซีที่ 16 สัปดาห์ และเพิ่มเป็น 800 ซีซีที่ช่วงอายุครรภ์กลางไตรมาสที่สามจนถึง 40 สัปดาห์

หลังจากนั้นปริมาณน้ำคร่ำจะค่อยๆ ลดลงการที่มีปริมาณน้ำคร่ำมาก อาจเกิดจากมีการสร้างมากกว่าปกติหรือจากการถ่ายเทออกของน้ำคร่ำน้อยกว่าปกติ หรือจากไม่มีความสมดุลระหว่างการสร้างและการกำจัดออกของน้ำคร่ำ

สาเหตุของภาวะน้ำคร่ำมากผิดปกติ ได้แก่ ทารกในครรภ์มีความผิดปกติแต่กำเนิด เช่น ความผิดปกติของระบบทางเดินอาหาร ระบบประสาท หัวใจ หรือไตที่ผิดปกติ, ทารกที่มีโครโมโซมผิดปกติ, ทารกครรภ์แฝด, ทารกมีภาวะติดเชื้อในครรภ์, มารดาที่ตั้งครรภ์เป็นเบาหวาน นอกจากนี้ยังไม่ทราบสาเหตุกว่าร้อยละ 50

คุณแม่ตั้งครรภ์ที่มีภาวะน้ำคร่ำมาก ครรภ์มักโตเร็วผิดปกติ มีอาการอึดอัดแน่นท้อง ในรายที่มีปริมาณน้ำคร่ำมากๆ ทำให้หายใจลำบากเนื่องจากกระบังลมถูกดันขึ้นมาดันปอดมาก เหนื่อย นอนราบไม่ได้ ขาบวม บางรายที่มีอาการรุนแรง จะมีปัสสาวะออกน้อย อาจมีการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด หรืออาจเกิดถุงนำคร่ำแตกก่อนกำหนด เกิดภาวะรกลอกตัวก่อนกำหนด ตกเลือดหลังคลอด

ส่วนการรักษานั้น เนื่องจากภาวะน้ำคร่ำมากมีลายสาเหตุ การรักษาจึงต้องรักษาตามแล้วแต่สาเหตุ ารรักษามักเป็นแบบรักษาประคับประคองตามอาการ เช่น ให้พักผ่อนให้มาก ให้ควบคุมน้ำหนัก ควบคุมอาหาร ซึ่งหากคุณแม่ท้องมีน้ำคร่ำมาก ทำให้มีภาวะแทรกซ้อน เช่น เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด หรือมารดามีภาวะหายใจลำบาก อาจต้องมีการเจาะระบายน้ำคร่ำออก เพื่อลดปริมาณน้ำคร่ำค่ะ

สาเหตุที่ทำให้มีน้ำคร่ำมากมักไม่พบชัดเจน ส่วนใหญ่จึงไม่สามารถป้องกันภาวะนี้ได้ แต่หากมีปัจจัยเสี่ยงชัดเจน เช่น มารดาเป็นเบาหวาน การรักษาและควบคุมปัจจัยเสี่ยง ก็จะสามารถป้องกันภาวะนี้ได้