ปัญหาความรุนแรงในครอบครัว มักเกิดจากการสื่อสารทั้งทางกายและวาจา ที่ไม่เหมาะสมระหว่างกัน ส่งผลกระทบต่อสภาพแวดล้อม ต่อสุขภาพกาย และสุขภาพจิตของคนในครอบครัว ดังนั้น การสื่อสารในครอบครัวจึงเป็นเรื่องสำคัญที่สมาชิกทุกคนในบ้านไม่ควรละเลย รวมถึงการเติมความชุ่มชื่นใจให้กันด้วย
ครอบครัว เป็นหน่วยสังคมที่เล็กที่สุด หากแต่มีความสำคัญยิ่ง การสื่อสารในครอบครัวที่เหมาะสม ย่อมเป็นพื้นฐานสำคัญ ที่จะช่วยให้ครอบครัวมีความมั่นคง มีความเข้าใจอันดีระหว่างสมาชิกในครอบครัว และช่วยสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว
นาวาอากาศตรีนายแพทย์บุญเรือง ไตรเรืองวรวัฒน์ อธิบดีกรมสุขภาพจิต ได้ให้คำแนะนำที่น่าสนใจเกี่ยวกับการสื่อสารในครอบครัวสรุปความได้ว่า
การสื่อสารที่ดี เติมความชุ่มชื่นใจให้กันและกันด้วยการพูด ฟัง และสัมผัส ด้วยความรัก ความเข้าใจ และความหวังดี จะช่วยให้สมาชิกในครอบครัวมีสุขภาพจิตดี มีจิตใจที่เข้มแข็ง รวมถึงสร้างสายใยที่แข็งแรง เหนี่ยวรั้งสมาชิกในครอบครัว ให้ห่างไกลจากปัญหาต่างๆ
วิธีง่ายๆ ในการเติม “ความชุ่มชื่นใจ” ให้กันในครอบครัว
“พูดด้วยความรัก รับฟังด้วยความเข้าใจ และสัมผัสกายด้วยการกอด”
โดยคำพูด 10 คำ ซึ่งมีการศึกษาพบว่า สามารถสร้างความชุ่มชื่นใจในครอบครัวได้ดี ได้แก่
- “เหนื่อยไหม”
- “รักนะ”
- “มีอะไรให้ช่วยไหม”
- “คำชมเชย เช่น ภูมิใจ, ดี, เยี่ยม, สุดยอด”
- “ไม่เป็นไร”
- “สู้ๆนะ”
- “ทำได้อยู่แล้ว”
- “คิดถึงนะ”
- “ขอบคุณนะ”
- “ขอโทษนะ”
ส่วนการฟังกันในครอบครัว ควรรับฟังด้วยความตั้งใจ พยายามอย่าพูดแทรกหรือเถียง แต่ให้ใช้คำถาม เพราะการถามคำถามจะช่วยให้เข้าใจเรื่องที่สมาชิกในครอบครัวกำลังพูดมากขึ้น พยายามเข้าใจความหมายที่แฝงอยู่ในคำพูด ด้วยการสังเกตสีหน้าท่าทาง รวมทั้งสายตาและน้ำเสียงของคนพูด เพราะบางทีสิ่งที่พูดออกมา อาจไม่ใช่ออกมาจากความรู้สึกจริงๆ ภายใน อาจพูดด้วยความน้อยใจ หรือประชดประชัน หรือมีบางอย่างที่อาจไม่ได้พูดออกมาตรงๆ
สำหรับการสัมผัสกายด้วยการกอด ถือเป็นของขวัญชิ้นเยี่ยม เป็นยาวิเศษ แสดงถึงความรัก ความห่วงใยต่อกันมากกว่าคำพูดใดๆ นอกจากนี้การกอด ยังมีประโยชน์ต่อสุขภาพ ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันโรค ผ่อนคลายความเครียด ลดความกดดัน และทำให้นอนหลับสนิท ช่วยให้มีชีวิตชีวา กระปรี้กระเปร่าได้ด้วย
หากคนในครอบครัวมีความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้น เข้าอกเข้าใจกัน เราเชื่อว่า ไม่ว่าจะเจอปัญหาหนักหนาแค่ไหน สมาชิกในบ้านก็จะร่วมแรงร่วมใจจนฟันฝ่าไปได้ค่ะ
