เชื่อว่าคุณแม่ส่วนใหญ่อยากให้ลูกได้กินนมแม่และอยากเลี้ยงลูกด้วยนมตัวเองให้นานที่สุดตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก แต่ความตั้งใจก็อาจจะไม่สมหวังดังใจเสมอไปนะคะ บางคนลูกไม่ยอมดูดจากเต้า บางคนหัวนมแตกเป็นแผล บางคนต้องกลับไปทำงาน บางคนมีปัญหาน้ำนมไม่พอ ตอนลูกจะกินนมไม่ไหล พอตอนลูกหลับกลับไหลออกน่าเสียดาย ปัญหาเหล่านี้แก้ได้ไม่ยากค่ะ ขอเพียงคุณแม่มีความตั้งใจอยากเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ก็สามารถใช้ตัวช่วยปั๊มนมเก็บไว้ให้เจ้าตัวเล็กได้ ป้อนนมจากขวดก็สามารถส่งผ่านความรักได้ไม่น้อยหน้าไปกว่ากินนมจากเต้าหรอกค่ะ
วางแผนปั๊มนม
การปั๊มนมทุกครั้งต้องดูจังหวะเวลาที่เหมาะสม อาหารการกิน อุณหภูมิ อารมณ์ ความเครียด ระยะห่างในการให้นมแต่ละครั้ง ก็มีผลต่อน้ำนมทั้งสิ้นค่ะ ดังนั้น ก่อนการปั๊มนมคุณแม่ควรเตรียมตัวให้พร้อมโดย
เตรียมร่างกายให้พร้อม
- รับประทานอาหารให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
- เลือกรับประทานอาหารที่บำรุง ช่วยสร้างน้ำนมอย่างสม่ำเสมอ เช่น หัวปลี กล้วยน้ำว้า กะเพรา กานพลู ขนุน ฟักทอง มะรุม ฯลฯ
- ดื่มน้ำมากๆ และดื่มน้ำอุ่นก่อนเริ่มปั๊มนมซัก 15 – 30 นาที
- หลีกเลี่ยงอาหารรสจัดหรืออาหารเสาะท้องที่เสี่ยงต่อการท้องเสีย เพราะอาหารที่เรารับประทานเข้าไปก็จะส่งต่อถึงลูกผ่านทางน้ำนม
- นวดเต้านมเพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือดทุกครั้งขณะอาบน้ำ เมื่อทำเป็นประจำนอกจากจะช่วยให้น้ำนมไหลดีแล้ว ยังลดอาการเจ็บคัดเต้านมระหว่างที่กำลังผลิตน้ำนมอีกด้วย
- ทำความสะอาดเต้านมก่อนการปั๊มทุกครั้ง
เลือกช่วงเวลาที่เหมาะสม
โดยปกติร่างกายจะผลิตน้ำนมได้ดีในช่วงเช้าและกลางคืน หากคุณแม่ต้องไปทำงานก็สามารถปั้มไว้ตอนเช้าก่อนออกจากบ้าน และตอนเย็นเมื่อกลับมาอาบน้ำชำระล้างร่างกายสะอาดสะอ้านพักผ่อนนิดหน่อยจนผ่อนคลายแล้วก็สามารถปั๊มได้อีก แต่โดยทั่วไปแล้วหากคุณแม่ดูแลตัวเองดีๆ ร่างกายสามารถผลิตน้ำนมได้อย่างเหลือเฟือ ก็สามารถปั๊มในช่วงกลางวันแล้วแช่เย็นเก็บไว้ได้
นอกจากนี้คุณแม่ยังต้องพิจารณาระยะห่างและความถี่ในการปั๊มด้วย โดยทั่วไปควรห่างกันประมาณ 3 – 4 ชั่วโมงต่อรอบก็จะทำให้ได้ปริมาณน้ำนมเพียงพอแต่ละครั้ง นอกจากนี้การปั้มนมในเวลาเดิมทุกๆ วันยังเป็นการกระตุ้นให้ร่างกายผลิตน้ำนมได้อย่างต่อเนื่องอีกด้วยค่ะ
เลือกเครื่องปั้มให้ถูกช่วยได้
สมัยนี้เครื่องปั๊มมีหลากหลายรูปแบบหลายราคา ประสิทธิภาพก็ย่อมแตกต่างกันออกไปด้วย คุณแม่สามารถเลือกใช้ตามที่ตอบสนองความต้องการ หลักๆ แล้วก็จะมีอยู่ 3 แบบ ด้วยกัน ได้แก่
- แบบใช้มือบีบ ราคาไม่แพงแต่อาจทำให้คุณแม่ปวดเกร็งข้อมือ และใช้เวลานานกว่าจะได้ปริมาณนมตามที่ต้องการ
- แบบปั๊มเดี่ยว คือสามารถปั๊มได้ทีละข้าง เหมาะกับคุณแม่ที่ไม่มีปัญหาเรื่องปริมาณน้ำนม และมีเวลาพอ
- แบบปั๊มเดี่ยว คือสามารถปั๊มได้สองข้างพร้อมกัน โดยเครื่องปั๊มประเภทนี้จะช่วยกระตุ้นการผลิตน้ำนมได้ดี เหมาะสำหรับคุณแม่ที่มีน้ำนมน้อยหรือมีเวลาจำกัดค่ะ
การปั๊มนมในช่วงแรกๆ อาจจะยังไม่เป็นไปตามเป้าหมาย คุณแม่ก็อย่าเพิ่งท้อนะคะ ขอให้ทำเป็นประจำสม่ำเสมอ และควรปั๊มให้เกินจากเป้าหมายที่ต้องการไว้ เพื่อให้ร่างกายเรียนรู้ที่จะผลิตน้ำนมในปริมาณที่มากขึ้นให้เพียงพอต่อความต้องการของลูกน้อยที่จะมากขึ้นเรื่อยๆ ตามการเจริญเติบโตค่ะ