การมองไม่เหมือนกับการได้ยิน ซึ่งทารกเริ่มใช้ได้ตั้งแต่อยู่ในท้อง หากประสาทสัมผัสส่วนนี้จะมีการพัฒนาเมื่อลูกน้อยออกมาดูโลกแล้วเท่านั้น โดยทั่วไปทารกจะเริ่มใช้สายตาตั้งแต่สัปดาห์แรกที่เกิดมา ในช่วงแรก การมองของลูกอาจพร่ามัวแม้จะมองวัตถุใกล้แค่ไหนก็ตาม เพราะระบบประสาทตายังพัฒนาไม่เต็มที่ และลูกตายังเคลื่อนไหวไม่สมบูรณ์ แต่ภายใน 6 เดือนการมองของลูกจะชัดขึ้น และจะนำมาซึ่งการเรียนรู้โลกและพัฒนาการด้านสติปัญญาต่อไป
สิ่งทีทารกสนใจมองมักจะเป็น…
– วัตถุที่มีรูปร่างกลม เช่น ใบหน้า ลูกตา
– วัตถุที่เคลื่อนไหวมากกว่าหยุดนิ่ง
– วัตถุที่มีสีต่างกันชัดเจน
– วัตถุที่มีรูปร่างปกติมากกว่าวัตถุบิดเบี้ยว
– วัตถุสามมิติ
คุณพ่อคุณแม่สามารถช่วยฝึกทักษะการมองของลูกน้อยในแต่ละวัยได้ง่ายๆ ดังนี้ค่ะ
เดือนแรก
อุ้มลูกหันหน้าเข้าหากันยิ้มและพูดคุยกับลูก อาจโยกศีรษะของแม่ไปทางซ้ายบ้างขวาบ้าง เพื่อฝึกการมองตามของลูก
2 เดือน
- ขยับวัตถุขึ้น-ลง ซ้าย-ขวา ให้ห่างจากหน้าลูก 26 เซนติเมตร ลูกจะมองตามวัตถุเหล่านี้
- แขวนรูปขนาดใหญ่ของคุณและครอบครัวให้ลูกได้เห็น ก็จะช่วยพัฒนาการมองของลูกได้
2 เดือนครึ่ง-3เดือน
ลูกสนุกสนานและมองตามสิ่งที่เคลื่อนไหวได้มากขึ้น คุณพ่อคุณแม่ควรแขวนของเล่น โมบายล์สีสันสดใสไว้ที่เปลนอน สิ่งเหล่านี้จะเกิดเสียงเมื่อแกว่งไกว ลูกก็จะมองตามพร้อมกับเพลินเพลิดกับเสียงกรุ๋งกริ๋งค่ะ
3 เดือน
- ให้ลูกจับต้องสิ่งของ เพื่อให้ลูกคุ้นเคยกับระยะห่างของมือกับสิ่งของ ตลอดจนเรียนรู้รูปร่างของวัตถุจากการมอง
- เคลื่อนกระจกเข้า-ออกจากใบหน้าลูกช้าๆ โดยให้กระจกห่างจากหน้าลูกประมาณ 1 ฟุต
4 เดือน
สร้างความอยากรู้อยากเห็นในการมองตามวัตถุ โดยคุณพ่อคุณแม่เป่าฟองสบู่ให้ลูกมองตาม
5 เดือน
- หาสิ่งของที่มีสีสันสดใส เช่น ฟ้า เหลือง แดง ฯลฯ ให้ลูกได้เล่น
- ฝึกการมองวัตถุขณะหล่นตกพื้น เพื่อกระตุ้นให้เกิดการค้นหาและมองตาม
6 เดือน
ใช้ถ้วยพลาสติกเรียงจากขนาดเล็กไปสู่ขนาดใหญ่ เพื่อให้ลูกได้เห็นความแตกต่าง และจับต้องได้ค่ะ
หลังจากเดือนที่ 6 ไป การมองของลูกเริ่มคล้ายผู้ใหญ่ การช่วยฝึกการมองของลูกโดยการชี้ชวนชมสิ่งต่างๆ รอบตัว นอกจากจะช่วยพัฒนาการมองแล้วยังช่วยพัฒนาสติปัญญาด้วยค่ะ
หลังจากนี้ไป ความสามารถในการมองเห็นของลูกจะพัฒนาขึ้นเรื่อยๆ โดยอาศัยสิ่งแวดล้อมเป็นตัวกระตุ้น และในช่วงขวบปีแรกของชีวิตนี่แหละค่ะ ที่นักวิจัยค้นพบว่า การกระตุ้นทางสายตาจะเอื้อต่อการพัฒนาสายตาของลูกเมื่อเติบโตขึ้นมา ว่ากันว่าทารกที่ไม่ได้รับการส่งเสริมโดยการจัดให้อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดี เช่น นอนอยู่ที่เดียวตลอด , นอนอยู่ในห้องที่เห็นแค่กำแพงห้องทุกวัน หรือนอนในเปลที่มีผ้าปิดตลอด หรือนอนโดยไม่มีใครสนใจ จะทำให้ระบบการมองเห็นและการรับรู้อื่นๆ พัฒนาลดน้อยถอยลงค่ะ