เมื่อคลอดเบบี๋ออกมาได้อย่างปลอดภัย เจ้าตัวเล็กร่างกายสมบูรณ์แข็งแรง มีอวัยวะครบ 32 ไม่พิกลพิการ ก็ถึงเวลาที่คุณพ่อคุณแม่จะได้สำรวจร่างกายของลูกน้อยให้ชื่นใจ แต่แทนที่จะแฮปปี้ พ่อแม่มือใหม่หลายคนอาจตกใจเมื่อสังเกตเห็นว่าผิวหนังของเจ้าตัวเล็กมีลายคล้ายเส้นเลือดเป็นร่างแหเต็มตัวไปหมด

“ทารกผิวลายเหมือนร่างแห” (Cutis Marmorata)

หรือเหมือนลายหินอ่อน คือ อาการที่ผิวหนังของเด็กทารกแรกเกิด ส่วนมากพบได้ในเพศชายมากกว่าเพศหญิง  เกิดการเปลี่ยนแปลงเป็นลักษณะเป็นลายคล้ายตาข่าย สีแดงน้ำเงิน อันเกิดจากการขยายตัวของหลอดเลือดฝอยและเลือดดำย่อย สาเหตุของภาวะนี้เกิดจากความไม่สมบูรณ์ในการทำงานของศูนย์ควบคุมหลอดเลือด

อาการดังกล่าวเป็นปรากฏการณ์ที่จัดว่าปกติของเด็กทารกแรกเกิด (ทารกอายุ 4 สัปดาห์หลังคลอด) ไม่ใช่ความผิดปกติหรือเป็นโรค เกิดจากการตอบสนองต่อความเย็นของระบบสรีระวิทยาที่ยังไม่สมบูรณ์ของเด็กแรกเกิด คือ เกิดการขยายตัว (แทนที่จะหดตัว) ของหลอดเลือดฝอย (Capillary) และหลอดเลือดดำเล็กๆ (Small Venules) ที่ผิวหนังของเด็ก

อาการนี้เกิดขึ้นตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุ 2-4 สัปดาห์ของชีวิตหลังคลอด พบบ่อยมากขึ้นในเด็กที่คลอดก่อนกำหนด โดยอาการผิวหนังลายเหมือนร่างแหนี้ สัมพันธ์กับการสัมผัสความเย็นนอกจากพบในทารกเกิดที่ปรกติแล้ว ยังพบในทารกที่อยู่ในที่ๆ มีอุณหภูมิสิ่งแวดล้อมเย็นหรือร้อนไป และทารกที่มีการกำซาบของผิวหนังลดลงจากหัวใจทำงานผิดปรกติ หรือช็อกจากหัวใจหรือการติดเชื้อ

ภาวะปรกตินี้อาจทำให้พ่อแม่วิตกกังวลได้ บ่อยครั้งที่พ่อแม่พาทารกไปพบบุคลากรทางการแพทย์ ซึ่งก็ไม่ทราบว่าเป็นภาวะปรกติ และได้รับคำแนะนำหรือการรักษาที่ไม่จำเป็น หรือการหาหยูกยามารักษาเอง อาจเป็นอันตรายแก่เจ้าตัวเล็กได้ ฉะนั้น หากพบว่าลูกมีอาการดังกล่าวไม่ต้องตกใจ เมื่อเบบี๋อายุมากขึ้นจะค่อยๆ จางหายไป หรืออาจแก้ไขโดยการทำให้ผิวหนังบริเวณนั้นอุ่นขึ้น เป็นความผิดปกติที่เป็นเรื่องปกติของทารกแรกเกิด

จริงๆ แล้วภาวะนี้ เป็นเรื่องปกติของทารกแรกคลอด ซึ่งเมื่อเด็กโตขึ้นก็จะหายได้เอง คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องตกใจหรือหาวิธีรักษาด้วยตัวเองนะคะ เพราะแทนที่จะหาย อาจเป็นอันตรายต่อเบบี๋ได้ค่ะ