“เส้นเลือดขอด” เป็นภาวะที่พบมากในคนไทย มีตั้งแต่อาการไม่มากเห็นเพียงเส้นเลือดแดงฝอยไปจนถึงเส้นเลือดโป่งมาก ขาบวม มีสีคล้ำ มีผื่นผิวหนังอักเสบ ภาวะหนังแข็ง จนเกิดเป็นแผล ถึงแม้ไม่ทำให้เสียชีวิต แต่ก็ส่งผลต่อรูปลักษณ์และความมั่นใจ รวมถึงถ้าปล่อยไว้นาน อาจส่งผลกระทบตามมาได้
การรักษาเส้นเลือดขอด มีหลายวิธี เช่น
- การผ่าตัดเส้นเลือดดำที่บริเวณต้นขา เหมาะในรายที่เส้นเลือดดำมีลักษณะขดมาก ไม่สามารถรักษาด้วยวิธีผ่าตัดเล็กได้ ผลการรักษาดี แต่มีระยะเวลาพักฟื้นค่อนข้างนาน
- การรักษาโดยใช้สายสวนหลอดเลือดร่วมกับคลื่นความถี่วิทยุ หรือเลเซอร์ใช้รักษาหลอดเลือดดำที่มีปัญหาลิ้นผิดปกติ จะมีแผลขนาดเล็ก ไม่ต้องนอนโรงพยาบาล และมีภาวะแทรกซ้อนน้อย
- การฉีดสารทำลายหลอดเลือดในรูปแบบโฟมภายใต้การอัลตราซาวนด์ ใช้รักษาในรายที่หลอดเลือดมีลักษณะขดไปมา ไม่สามารถทำการรักษาด้วยวิธีสายสวนได้
- การรักษาด้วยเลเซอร์และสารทำลายหลอดเลือดใช้ในการรักษาหลอดเลือดดำฝอย และเส้นเลือดขอดขนาดเล็ก เหมาะกับผู้ที่ไม่มีภาวะลิ้นหลอดเลือดดำผิดปกติ หรือผ่านการรักษาลิ้นหลอดเลือดมาแล้ว
การปฏิบัติตัวของผู้ป่วยที่มีภาวะหลอดเลือดดำผิดปกติ มีดังนี้
- ไม่ควรยืนหรือนั่งเฉยๆ เป็นเวลานาน ควรปรับเปลี่ยนอิริยาบถบ่อย ๆ หรือขยับข้อเท้าหากไม่สามารถลุกออกจากที่นั่งได้ เพื่อให้ร่างกายได้มีโอกาสส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ได้อย่างเต็มที่
- ออกกำลังกายตามสภาพอายุ เช่น เต้นแอโรบิก เล่นโยคะ เดินเพื่อสร้างความยืดหยุ่นให้กล้ามเนื้อ ช่วยให้ลิ้นของเส้นเลือดดำมีการเปิดปิดได้สะดวก และระบบเลือดในร่างกายหมุนเวียนดีขึ้น
- ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ เนื่องจากคนที่น้ำหนักมากเลือดจะหมุนเวียนได้ไม่สะดวก จะเกิดการคั่งค้างของเลือดบริเวณขามากขึ้น ทำให้เกิดหลอดเลือดขอดได้มาก
- ควรยกขาสูงกว่าระดับหัวใจในเวลาพัก เช่น เอาหมอนหนุนที่บริเวณขาในท่านอน ยกขาสูงอย่างน้อย 10 นาที 1-2 ครั้งต่อวัน รวมถึงบริหารข้อเท้าขณะนั่ง โดยเหยียดปลายเท้าและกระดกปลายเท้าสลับกันตามเข็มและทวนเข็มนาฬิกาเพื่อเพิ่มการไหลเวียนเลือด
- งดการใส่รองเท้ามีส้นสูงหรือใส่เสื้อผ้าที่รัดแน่นจนเกินไป เพราะจะทำให้เลือดหมุนเวียนได้ไม่ดี
- หลีกเลี่ยงการอยู่ในภาวะที่กระตุ้นการไหลเวียนโลหิต เช่น ซาวน่า อบไอน้ำ โยคะร้อน อาบน้ำร้อนจัด
หากเป็นเส้นเลือดขอดแล้วไม่รีบรักษาอาจส่งผลให้เกิดแผลหลอดเลือดดำ ดังนั้น เมื่อเป็นเส้นเลือดขอดจึงควรเข้าพบแพทย์โดยเร็วเพื่อทำการรักษาอย่างถูกวิธี เพราะโรคนี้รู้เร็ว รักษาเร็ว หายได้เร็ว