โรคมะเร็งลิ้น (Tongue cancer)
จัดรวมอยู่ในโรคมะเร็งช่องปากจากการที่มีธรรมชาติของโรค อาการ การวินิจฉัย ระยะโรค การรักษา เช่นเดียวกัน อย่างไรก็ตาม โรคมะเร็งลิ้นมักรุนแรงกว่าโรคมะเร็งช่องปากชนิดอื่นๆเพราะเมื่อพบโรค โรคมักอยู่ในระยะลุกลามรุนแรงกว่า เนื่องจากลิ้นเป็นอวัยวะมีหลอดเลือดและระบบน้ำเหลืองมากมายมากกว่าเนื้อเยื่อหรืออวัยวะอื่นๆของช่องปาก
โรคมะเร็งลิ้นเป็นมะเร็งในช่องปากที่พบเห็นได้บ่อยที่สุด โดยมักจะเกิดขึ้นที่ขอบลิ้น รองลงมาคือปลายลิ้น ด้านหลังลิ้นและโคนลิ้น เป็นต้น
ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นลักษณะของแผลเน่าเปื่อยหรือลุกลามมาจากส่วนอื่นโรคมะเร็งลิ้นเป็นโรคมะเร็งที่มีความรุนแรงปานกลาง มีโอกาสรักษาได้หาย โดยโอกาสรักษาหายขึ้นกับ ระยะโรค อายุ การเคยสูบบุหรี่ ดื่มสุรา และสุขภาพผู้ป่วย
สาเหตุของโรคมะเร็งลิ้นที่แท้จริงยังไม่ทราบ แต่ปัจจัยเสี่ยงเช่นเดียวกับโรคมะเร็งช่องปาก ได้แก่
การสูบบุหรี่
ดื่มแอลกอฮอล์ (ยิ่งทั้งสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์ ปัจจัยเสี่ยงจะยิ่งเพิ่มสูงกว่าคนที่สูบบุหรี่หรือดื่มแอลกอฮอล์อย่างใดอย่างหนึ่ง)
- การเคี้ยวหมาก
- ช่องปากติดเชื้อไวรัสเอชพีวีจากการมีเพศสัมพันธ์ทางปาก
รวมถึงอาจมาจากสาเหตุทางพันธุกรรมเมื่อโรคเกิดในคนอายุน้อยกว่า 45 ปี นอกจากนี้ยังมีสาเหตุทางด้านจิตใจ และการขับออกของเสียจากภายใน ภูมิคุ้มกันของร่างกายรวมไปถึงการถ่ายทอดทางพันธุกรรม
อาการสำคัญของโรคมะเร็งลิ้นคือ มีแผลหรือก้อนเนื้อเรื้อรังที่ลิ้นส่วนใดก็ได้ ซึ่งแผลหรือก้อนเนื้อมักไม่หายไปภายใน 2 สัปดาห์ ทั้งนี้พบได้ทั้งมีขนาดเล็กเป็นมิลลิเมตรไปจนถึงใหญ่เป็นเซนติเมตร
ส่วนอาการอื่นๆ ก็เช่น เจ็บลิ้นเรื้อรัง, มีฝ้าแดงหรือฝ้าขาวเรื้อรังที่ลิ้นส่วนใดก็ได้, มีกลิ่นปากเรื้อรัง, เมื่อแผลหรือก้อนเนื้อใหญ่ขึ้นจะส่งผลถึงการกลืนลำบาก เสียงพูดเปลี่ยนเหมือนอมอะไรอยู่, มีเลือดออกจากแผลหรือก้อนเนื้อง่าย, เมื่อโรคลุกลามมากขึ้นจะคลำได้ต่อมน้ำเหลืองที่ลำคอโต ซึ่งต่อมน้ำเหลืองนี้อาจเจ็บหรือไม่ก็ได้
วิธีป้องกันโรคมะเร็งลิ้นให้ได้เต็มร้อยยังเป็นไปไม่ได้ เพราะยังไม่ทราบสาเหตุของโรคนี้ที่แน่ชัด
แต่อาจป้องกันได้โดยลดปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรค อาทิ งดสูบบุหรี่ งดดื่มแอลกอฮอล์ ไม่เคี้ยวหมาก หลีกเลี่ยงการติดเชื้อเอชพีวีในช่องปากด้วยการใช้ถุงยางอนามัยชายเมื่อมีเพศสัมพันธ์ทางปากเสมอ
